ఈరోజు (6 సెప్టెంబర్ 20 20) సి . కె. నారాయణ రెడ్డి గారి 7 వ వర్ధంతి
Sunday, September 6, 2020
Tuesday, September 1, 2020
నా మహాభారత రచన గురించి - కల్లూరి భాస్కరం
నా మహాభారత రచన ( మంత్ర కవాటం తెరిస్తే మహాభారతం మన చరిత్రే - హెచ్ బి టి ప్రచురణ) గురించి ఫేస్ బుక్ లైవ్ లో నేను చేసిన ప్రసంగం సారాంశం:
- కల్లూరి భాస్కరం
1. మహాభారత స్వభావం గురించీ, తన కవిత్వస్వభావం గురించీ నన్నయ చెప్పిన రెండు పద్యాలు సాంప్రదాయికంగావస్తున్న పాఠ్య సంప్రదాయాన్ని స్థూలంగా సూచిస్తాయి.
మొదటి పద్యం ప్రకారం మహాభారతాన్ని ధర్మతత్వం, వేదాంతం, నీతి, కావ్యం, లాక్షణికం, ఇతిహాసం, పురాణం- అనేకోణాలనుంచి చూడవచ్చు.
ఇతిహాసం అనడం ద్వారా మహాభారతాన్ని చరిత్రగా కూడా చూసే వెసులుబాటు కలిగింది కానీ, ఇప్పుడు చరిత్ర అనేమాటకు, ఇతిహాసం అనే ఆ మాట ముమ్మూర్తులా సరిపోయేది కాదు.
‘సారమతిం’ అనే రెండో పద్యంలో...కవీంద్రులు తన ప్రసన్నకథా కలితార్థయుక్తిని లోతుగా చూసి మెచ్చుకుంటారనీ, ఇతరులు తన అక్షర రమ్యతను ఆదరిస్తారని నన్నయ చెప్పుకుంటూ, నానా రుచిరార్థసూక్తినిధి నైన తాను జగత్తుకుహితం కలగడం కోసం తెలుగులో మహాభారత సంహితా రచనకు పూనుకున్నానని చెబుతాడు.
2. ఈ పాఠ్య సంప్రదాయం ప్రకారం ఏ రచననైనా ‘మూసిన పుస్తకం’గా చూడవలసి ఉంటుంది. దాని మీద ఎలాంటిపరిశీలన జరిగినా, విమర్శ జరిగినా దాని ఆద్యంతాల హద్దుల్లోనే...అంటే, ఇతివృత్తనిర్వహణ, రసం, అలంకారం, శైలి, శిల్పం వగైరా రచనాసామగ్రి హద్దుల్లోనే చూడవలసి ఉంటుంది.
ఆరోజుల్లోనే కోటమర్తి చినరఘుపతిరావుగారు సుయోధనపక్షం వహిస్తూ ‘సుయొధనవిజయము’ అనే రచన చేశారు. వఝల చినసీతారామస్వామిశాస్త్రిగారు ‘కర్ణచరిత్రము’ రాశారు.
4. నా ప్రతిపాదన ఏమిటంటే, ఏ రచన అయినా శూన్యంలో పుట్టదు, శూన్యంలో వ్రేలాడదు. దానికి గతంతో ఒక లింకుఉంటుంది. భవిష్యత్తుతో ఇంకొక లింకు ఉంటుంది. ఆవిధంగా అది కాలంలో నిరంతరం ప్రవహిస్తూ ఉంటుంది. (1999లోనేను రాసిన ‘రచననీ, కాలాన్నీ వేరు చేయగలమా?’ అనే వ్యాసంలో దాదాపు ఇదే అంశాన్ని చర్చించాను. ‘కాలికస్పృహ, మరికొన్ని సాహిత్యవ్యాసాలు’ అనే నా వ్యాససంపుటి (2006)లో ఆ వ్యాసం ఉంది)
ఇందులో మహాభారతంలోని కొన్ని కథల తాలూకు బీజాలు ఉన్నాయి. వాటిలో ప్రసిద్ధమైనది గరుత్మంతునిఅమృతాపహరణం. అలాగే ఋగ్వేదంలో నిషాదులనబడే ఆదివాసుల ప్రస్తావన కూడా చాలా చోట్ల వస్తుంది. మహాభారతంలో, అమృతం తేవడానికి బయలుదేరిన గరుత్మంతుడు అందుకు అవసరమైన బలం కోసం తను ఏంతినాలని తల్లి వినతను అడిగినప్పుడు జనానికి ఇబ్బంది కలిగిస్తున్న నిషాదగణాలను తినేయమంటుంది. ఇలాంటిఆదివాసీ, ఆదివాసేతర సంబంధాలను, ఘర్షణలను నా పుస్తకంలో పలుచోట్ల చర్చించాను.
రామాయణమూలాలు కూడా ఋగ్వేదంలో కనిపిస్తాయి. ఇంద్రుడు ఋగ్వేద రాముడైతే, రాముడు రామాయణఇంద్రుడు. ఇద్దరూ చేసిన ప్రధాన కార్యాలలో ఒకటి రాక్షస సంహారం, యజ్ఞరక్షణ.
5. మహాభారతానికి భవిష్యత్తుతో కూడా ఒక లింకు ఉందని చెప్పాను. ఆ లింకు ఏ రూపంలో ఉందో, మనం ఇప్పటికీమహాభారత సమాజంలోనే ఎలా ఉన్నామో నా పుస్తకంలో విస్తృతంగా చర్చించాను. ఇలా మహాభారతానికి గతంతోనూ, భవిష్యత్తుతోనూ ఉన్న లింకులను పోల్చుకునే ప్రయత్నంలో మూసిన పుస్తకంగా ఉన్న ఆ రచనను తెరచిన పుస్తకంచేశాను. అంటే, మహాభారతానికి సంప్రదాయవిమర్శ కల్పించిన హద్దులను దాటి వెళ్ళాను. అలా వెళ్ళిన కొద్దీమహాభారతం హద్దులు విస్తరిస్తూ పోయాయి. దాంతో మహాభారతరంగస్థలి మరింత విశాలం అయింది.
ఇలాంటివి మూఢనమ్మకాలుగా ఇప్పుడు కనిపించవచ్చు, నిజమే. కానీ తన, పర అనే సరిహద్దులు ఎరుగని నమ్మకాలుఅవి. పాస్ పోర్టులు, వీసాల అవసరం లేకుండా మనుషులు ఒక చోటినుంచి ఇంకొక చోటికి స్వేచ్ఛగా ప్రవహించేవారు. భౌగోళికమైన గుర్తింపుల తేడాల కన్నా; గణాలు, తెగల వంటి గుర్తింపుల తేడాలు మాత్రమే ఉండేవి. ఆ మేరకు స్వ, పరభేదం ఉన్నా స్థానిక వనరులపై ఆధిపత్యం కోసమే ఘర్షణలు జరిగేవి. మనిషికి సంచారం అనేది రెండో ప్రకృతిగా ఉన్న దశఅది. జలసేచనపై ఆధారపడిన వ్యవసాయం పుంజుకున్న తర్వాతే మనిషి స్థిరజీవనానికి అలవాటు పడ్డాడు. సంచార, స్థిరజీవనుల మధ్య ఘర్షణలు జరిగినా క్రమంగా ఒకరిపై ఒకరు ఆధారపడవలసిరావడంతో వారి మధ్య సయోధ్య, ఇచ్చిపుచ్చుకునే సంబంధాలు ఏర్పడ్డాయి. భూమితో బతుకు బందీ కాని చేతివృత్తుల వారూ, భూమిలేని ఇతరులూ, బ్రాహ్మణులూ నేటికీ ప్రధానంగా సంచారజీవులుగానే ఉన్నారు.
.......................................................................................
Subscribe to:
Posts (Atom)